AarhusGreenNet podsjeća nadležne institucije oba entiteta da je vrijeme za nove zakone o zaštiti prirode

Povodom Međunarodnog dana biodiverziteta koji se obilježava 22. maja širom svijeta, Mreža Aarhus centara za Zelenu agendu i zaštitu okoliša (skraćeno AarhusGreenNet) poziva Narodnu Skupštinu Republike Srpske da usvoji Prijedlog Zakona o zaštiti prirode RS, a Vladu FBiH podsjeća da uputi u dalju proceduru tekst izmjena Zakona o zaštiti prirode FBiH.
Na današnjoj sjednici Narodne Skupštine RSa, pod tačkom 9. dnevnog reda nalazi se upravo Prijedlog Zakona o zaštiti prirode RS. U međuvremenu, Zakona o zaštiti prirode FBiH još uvijek nije došao na dnevni red Parlamenta Federacije BiH. Razlike u mehanizmima primjene i samim tekstovima zakona između dva entiteta nije ništa neobično, ali to kreira neusaglašen zakonski sistem unutar same države.
“Ovakav pristup se neće moći dugo tolerisati, naročito sada kada su zvanično otvoreni pregovori sa Evropskom unijom, gdje Poglavlje 27, koje reguliše oblast okoliša i klimatske promjene čini preko 200 glavnih pravnih akata (direktiva, uredbi i sl.), za čije provođenje je nužno mnogo investiranja, koordinacije i harmonizacije. To uključuje i povećanje područja zaštite u skladu sa obuhvatima ekološke mreže Evropske unije, Natura 2000;“ ističe pravna savjetnica, Nina Kreševljaković iz Aarhus centra u BiH, odnosno Aarhus centra Sarajevo.
“Predložen je bolji tekst Zakona o zaštiti prirode za Republiku Srpsku te očekujemo da bude usvojen na današnoj sjednici Narodne Skupštine. Novi zakonski okvir je zasigurno korak naprijed u pravom smjeru. Međutim, očekujemo da taj zakonski okvir kasnije bude i efikasno primjenjen u praksi. To je nešto što će dati prave promjene na terenu ;“ ističe pravni savjetnik, Redžib Skomorac iz Centra za životnu sredinu, odnosno iz Aarhus centra u Banjoj Luci.
Podsjećamo, ukupna površina zaštićenih područja iznosi 3,98% teritorije Federacije BiH (Federalna strategija zaštite okoliša 2022-2032), i samo 2,96% ukupne teritorije Republike Srpske (Strategija zaštite životne sredine RS 2022-2032). To znači da je BiH i dalje na dnu evropske ljestvice po broju zaštićenih područja.
Na dnevnom redu sjednice Narodne Skupštine RSa nalazi se i Prijedlog zakona o posebnom registru i javnosti rada neprofitnih organizacija, kao i Prijedlog deklaracije o protivljenju otvaranju rudnika litijuma, bora, natrijuma, stroncijuma, kalijuma i prateće asocijacije elemenata na teritoriji opštine Lopare – građanska inicijativa.

“Narodna Skupština RS će danas razmatrati o mnogim važnim pitanjima. Zahtjevamo od ovog najvećeg zakonodavnog tijela Republike Srpske da glasa u interesu građana/ki RSa, kao i u interesu zaštite prirode i životne sredine. Isto zahtjevamo i od nadležnih institucija u Federaciji BiH. Put u Evropsku uniju znači osnaženo a ne potlačeno civilno društvo, te zaštićen biodiverzitet a ne opustošena priroda i okoliš;“ – poručuju iz AarhusGreenNeta.